Chuyện kiện tụng, chuyện đặt tên

Vâng, vậy là WHO đã bị kiện vì nỗi sử dụng chữ cái Omicron để đặt tên cho biến thể mới của virus SARS-CoV-2. Căn nguyên, là bởi tên Omicron đã được đặt cho mạng lưới các phòng khám nhãn khoa của một doanh nghiệp ở Nga.

Trước đó, WHO đã khá thận trọng khi chọn tên để đặt cho biến thể mới được phát hiện ở Nam Phi của virus SARS-CoV-2. Theo thứ tự trong bảng chữ cái Hy Lạp thì chữ cái đứng vị trí sau Mu (thứ 12) là Nu (thứ 13), bởi vậy biến thể mới được phát hiện sau biến thể Mu nhẽ ra phải được đặt tên là Nu. Nhưng không hiểu vì lý do gì mà WHO, sau khi nâng lên đặt xuống giữa chữ cái thứ 13 và 14 là Nu và Xi, lại chọn chữ cái thứ 15 là Omicron để đặt tên.

Trước khi các kí tự trong bảng chữ cái Hy Lạp được WHO chọn để đặt tên cho các biến thể của virus SARS-CoV-2 thay cho cách gọi bằng tên của quốc gia nơi mà biến thể đó được phát hiện lần đầu tiên (Anh, Brazil, Ấn Độ…), đã có nhiều ý kiến bày tỏ quan ngại rằng bảng chữ cái Hy Lạp có quá ít kí tự, có thể sẽ không đủ để đặt tên trong trường hợp xuất hiện nhiều biến thể mới của virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, có lẽ vì quá yêu toán học và những câu chuyện thần thoại nên WHO vẫn quyết định chọn bảng chữ cái của quốc gia Nam Âu này để đặt tên cho các “phiên bản” virus mà nguồn gốc của nó lại được cho là khởi phát từ một nước chạ liên quan, thường được gọi là nước Lạ.

Mặc dù bảng chữ cái được chọn chỉ có 24 kí tự, tuy nhiên với kiểu ăn xài phung phí của một tổ chức vốn đã bị nước Mỹ cắt ngân sách vì sự yếu kém trong việc ứng phó với thứ virus được Tổng thống Donald Trump gọi thẳng là virus Lạ, WHO đã xài đến kí tự thứ 15 của Hy Lạp để đặt tên dù mới chỉ xuất hiện 13 biến thể. Và với cái kiểu xài hoang thế này, chẳng mấy mà WHO xài đến chữ cái Hy Lạp cuối cùng là Omega. Xong rồi thì các biến thể tiếp theo được phát hiện sau đó có lẽ sẽ lại mang những cái tên không khác gì điện thoại của Apple, như kiểu Omega S, Omega Plus, Omega Pro, Omega Pro Max... Và không biết sau Omega Pro Max thì biến thể mới sẽ được gọi là gì, vì Apple hiện cũng chưa nghĩ ra tên nào ngầu hơn Pro Max để đặt cho điện thoại iPhone.

Nhẽ ngay từ đầu, WHO nên lấy chữ nước Lạ mà đặt tên cho các biến thể của virus SARS-CoV-2, bởi virus này, nói gì thì nói, cũng được phát hiện đầu tiên ở cái nước mà không ai đếm được có bao nhiêu ký tự trong bảng chữ cái kia. Dùng chữ nước Lạ để đặt tên cho các biến thể virus vừa phù hợp với nguồn gốc của nó, vừa không lo hết chữ để đặt tên, lại vừa rất phù hợp với cái kiểu liếm chân nước Lạ của người đứng đầu tổ chức này.

Còn trong trường hợp chẳng may có một biến thể nào đó được đặt trùng tên của thương hiệu đã được doanh nghiệp nước Lạ sử dụng, thì cũng chẳng có điều gì đáng ngại, bởi có cho vàng thì doanh nghiệp kia cũng không dám “vỗ mặt” WHO như doanh nghiệp sở hữu thương hiệu Omicron đã làm ở nước Nga.

Không tin thì thử mà coi, đến tập đoàn của tỷ phú gì giàu vãi cả đái mà còn bị nước Lạ hành cho lên bờ xuống ruộng vì ngứa mắt, thì ba cái đám doanh nghiệp phọt phẹt khác, bố bảo cũng không dám dây vào một tổ chức suốt ngày bợ đít nước Lạ í chứ!