Đông Chu liệt quốc - Hồi thứ 71b

Hồi thứ 71b
TRANG GIÁM QUÂN HAM VUI KHỞI HÀNH CHẬM
ĐIỀN NGUYÊN SOÁI VÌ NƯỚC XUỐNG ĐAO NHANH

Trước nói, nước Tấn nghe tin “tam kiệt” nước Tề đã chết, liền cất quân sang đánh mặt đông; nước Yên cũng thừa cơ đem quân sang xâm nhiễu mặt bắc.

Quan tướng quốc nước Tề là Án Anh vội vào yết kiến Tề Cảnh công, tiến cử một người ở ẩn là Điền Nhương Thư làm đại tướng cầm quân chống giặc. Tề Cảnh công nghe theo, sai Án Anh đem lễ vật đón Điền Nhương Thư vào triều, phong làm nguyên soái, đem quân đi đánh Tấn và Yên.

Điền Nhương Thư tâu với Tề Cảnh công: “Tôi vốn con nhà hèn hạ ở chốn thôn dã, nay chúa công giao binh quyền cho, e rằng lòng người không phục. Xin chúa công chọn một người nào được trọng vọng trong nước xưa nay, để làm giám quân, thì hiệu lệnh của tôi mới có thể thi hành được”.

Tề Cảnh công theo lời, sai quan đại phu là Trang Giả đi làm giám quân. Điền Nhương Thư và Trang Giả cùng lạy tạ lui ra.

Ra đến ngoài triều, Trang Giả hỏi Điền Nhương Thư: “Quan nguyên soái định đến bao giờ cất quân đi?”

Điền Nhương Thư nói: “Giờ ngọ ngày mai, tôi xin đợi ngài ở quan môn để cùng đi, xin ngài chớ trễ hẹn”.

Đến giờ ngọ ngày hôm sau, Điền Nhương Thư truyền cho quân sĩ cắm cây gỗ làm nêu để xem bóng mặt trời, và sai người đến giục Trang Giả.

Trang Giả còn ít tuổi, vốn thấy mình được quí hiển mà kiêu căng, lại cậy thế Tề Cảnh Công yêu vì, nên chẳng coi Điền Nhương Thư ra gì; vả lại vẫn tưởng mình làm giám quân thì muốn thế nào cũng được. Ngày hôm ấy, họ hàng đều bày tiệc tiễn chân, Trang Giả vui chén quá say, thấy sứ đến giục, cũng chẳng buồn đứng dậy.

Điền Nhương Thư đợi mãi, mặt trời đã xế về tây, mà vẫn chưa thấy Trang Giả đến, mới trèo lên tướng đài để truyền hiệu lệnh cho quân sĩ.

Trang Giả đi đến quan môn, thủng thỉnh xuống xe, trèo lên tướng đài. Điền Nhương Thư cứ nghiễm nhiên ngồi không đứng dậy mà hỏi Trang Giả: “Quan giám quân vì cớ gì lại trễ hẹn như vậy?”

Trang Giả chắp tay vái mà đáp rằng: “Nhân vì tôi sắp khởi hành, họ hàng bạn hữu đều bày tiệc tiễn chân, thành ra đến chưa đúng giờ một chút”.

Điền Nhương Thư nói: “Nay nước giặc sang xâm nhiễu, ngoài biên thuỳ náo động, chúa công ta ngủ không yên giấc, ăn không ngon miệng, đem việc đánh giặc uỷ thác cho hai ta, cùng sớm tối lập công để cứu khổ cho trăm họ, còn lòng nào cùng với họ hàng bạn hữu bày cuộc vui mà đến trễ!”

Trang Giả tủm tỉm cười, đáp rằng: “Chỉ là đến chưa đúng giờ chứ không phải là đến trễ, quan nguyên soái bất tất phải quá trách”.

Điền Nhương Thư hỏi: “Đến chưa đúng giờ hay đến trễ thì có khác gì nhau?”

Trang Giả nói: “Đến trễ là đến chậm so với giờ hẹn, còn đến chưa đúng giờ bao gồm cả đến sớm hoặc đến muộn so với giờ hẹn! Các nước Trung Nguyên hiện nay đều nói như vậy!”

Điền Nhương Thư nổi giận, đạp bàn mà mắng rằng: “Hẹn giờ nào thì phải đến đúng giờ đấy, làm gì có chuyện đến chậm hay đến chưa đúng giờ! Nhà ngươi hẹn từ trưa nhưng đến chiều mới tới làm lỡ việc của ta, lại còn dám ngoa ngôn khiến quân sĩ sinh lòng trễ biếng, tội không thể tha!”

Liền gọi chức quân chính đến hỏi rằng: “Theo quân pháp, hễ hẹn mà đến chậm thì nên bắt tội gì?

Chức quân chính đáp rằng: “Cứ theo quân pháp thì phải xử trảm!”

Trang Giả nghe nói phải đem chém mới có ý sợ, vội vàng ở trên tướng đài chạy xuống. Điền Nhương Thư truyền quân sĩ trói Giả lại, rồi đem ra cửa quân để chém.

Bấy giờ Trang Giả không còn một chút hơi rượu nào cả, van van lạy lạy xin tha. Những người theo hầu Trang Giả chạy đến báo tin với Tề Cảnh công. Tề Cảnh công kinh hãi, liền sai sứ giả cầm cờ tiết đến bảo Điền Nhương Thư tha tội chết cho Trang Giả, lại dặn phải đi xe thật mau, kẻo không kịp. Nhưng khi sứ giả đi đến nơi thì Trang Giả đã kịp lên nóc tủ rồi.

Đời sau có thơ rằng:

Đến muộn thì nên nhận quách đi
Bày ra giảo biện để làm chi?
Đã không đúng giờ còn cố cãi
Răng hàm lẫn lộn cũng có khi!

Muốn biết Điền Nhương Thư cầm quân đánh giặc được thua thế nào, xem hồi sau mới rõ!

Xem thêm: Làm đại phu dư lào?