Công tử Trùng Nhĩ nước Tấn là người có tài đức, nhưng bị mẹ kế hãm hại nên phải trốn sang nước khác lánh nạn. Bề tôi nước Tấn nhiều người yêu mến Trùng Nhĩ, cũng bỏ hết quan tước mà đi theo. Trong đám ấy có một người tên là Giới Tử Thôi.
Trên đường đi trốn, có lần Trùng Nhĩ hết lương không có gì ăn, Giới Tử Thôi bèn cắt thịt đùi mình nấu cháo dâng cho Trùng Nhĩ. Trùng Nhĩ ứa nước mắt nói: “Ơn này biết bao giờ đền lại được!”. Giới Tử Thôi thưa: “Tôi chỉ mong công tử về được nước Tấn, ấy là trọn cái đạo thần tử của tôi, khi nào dám mong được đền ơn”.
Phiêu bạt khắp các nước chư hầu, cuối cùng Trùng Nhĩ và đám tòng vong đến nước Tần. Vua Tần mến tài của Trùng Nhĩ, bèn sai binh tướng hộ tống Trùng Nhĩ về nước Tấn và lập làm vua, hiệu là Tấn Văn công.
Tấn Văn công ban thưởng cho những người có công phục quốc, bọn tòng vong được xếp công đầu[1]. Nhà vua lại ban một tờ chiếu treo ở cửa thành, viết rằng nếu người nào có công lao mà chưa được thưởng thì cho phép tự nói ra.
Giới Tử Thôi nghĩ Tấn Văn công là người hiền, được lên ngôi vua là do ý trời chứ chẳng phải bởi ai giúp đỡ. Lại thấy bọn tòng vong có nhiều kẻ khoe công để lĩnh thưởng thì lấy làm khinh bỉ, không muốn ở lẫn với bọn ấy nên cáo ốm về nhà, yên phận nghèo khổ, đi khâu giày thuê lấy tiền nuôi mẹ già.
Bà mẹ biết Giới Tử Thôi là người liêm sỉ, bèn khuyên con rời bỏ kinh thành, tìm nơi rừng núi mà ẩn thân. Giới Tử Thôi mừng lắm, liền cõng mẹ lên núi, làm nhà trong hang mà ở.
Láng giềng của Giới Tử Thôi biết chuyện, liền viết một bức thư dâng cho Tấn Văn công, kể rõ sự tình. Tấn Văn công đọc thư thì giật mình, sai người láng giềng đưa đường lên núi để tìm Giới Tử Thôi.
Tìm mấy ngày trời mà không thấy tông tích Giới Tử Thôi, Tấn Văn công bèn sai phóng hoả đốt rừng. “Ta nghe nói Tử Thôi là người chí hiếu, nếu ta đốt khu rừng này đi thì y tất phải cõng mẹ chạy ra” - vua nghĩ.
Lửa cháy 3 ngày mới tắt, nhưng Giới Tử Thôi nhất định không ra. Quân lính tìm được bộ xương 2 mẹ con Giới Tử Thôi ôm nhau chết dưới gốc cây liễu. Hôm ấy đương là tiết thanh minh mồng 3 tháng 3.
Tấn Văn công trông thấy đống xương thì động lòng ứa nước mắt, truyền đem chôn ở chân núi rồi lập miếu thờ. Người đời sau thương Giới Tử Thôi chết cháy, nên đến ngày mồng 3 tháng 3 không nỡ đốt lửa mà chỉ làm sẵn lương khô để ăn, gọi là tết Hàn thực, nghĩa là ngày hôm ấy cấm lửa, chỉ ăn đồ nguội. Vào tết Hàn thực, nhà nào cũng cắm cành liễu ngoài cửa để chiêu hồn Giới Tử Thôi, cũng có nhà làm cỗ và đốt giấy để cúng tế.
Câu chuyện về Giới Tử Thôi đã cho thấy hai năm đã rõ mười tết Hàn thực không phải là của người Việt Nam. Chính vì vậy nên nếu nhằm ngày này mà ai không được ăn bánh trôi Tàu thì cũng không việc gì phải xoắn, bởi dù gì thì ông Giới Tử Thôi cũng chẳng phải là người Việt Nam, chẳng có công lao gì đối với tổ tiên ta để đến nỗi ngày nay chúng ta phải cúng tế. Bánh trôi thì cũng là “Tàu” nốt chứ chẳng phải là của người Việt.
Tuy nhiên, từ câu chuyện của Giới Tử Thôi, hậu thế dù là Tây, Tàu hay Việt đều có thể tự rút ra cho mình một bài học sâu sắc về lòng tự trọng. Đâu đó trong cuộc sống ngày nay, thiên hạ vẫn thi thoảng bắt gặp những người thành tích chỉ bé bằng con kiến nhưng lại vẽ lên thành cả con voi để rồi đòi hỏi được khen thưởng thế này, thế nọ trong khi còn rất nhiều người có công với nước chưa được đãi ngộ và nhiều người khác ngày ngày hăng say lao động và cống hiến nhưng không hề đòi lấy một tấc công trạng. Ghê tởm hơn, có những kẻ vì hám danh, hám lợi đã không ngần ngại cướp đoạt công lao của người khác làm công lao của mình, mà gần đây nhất là một kẻ được phong danh hiệu Anh hùng nhưng sau đó bị phát hiện là cướp công của đồng đội[2] hoặc một số kẻ khác táng tận lương tâm kiếm tiền trên xương máu của các thương binh, liệt sĩ[3].
Lẽ đương nhiên, cái kim trong bọc lâu ngày thì cũng phải tòi ra. Nên thủ đoạn của những kẻ mạo nhận công lao hoặc cướp công người khác trước sau cũng bị phát giác và lên án, thậm chí trừng phạt. Tuy nhiên, ví thử cái kim có thể tự biến mình từ nhọn thành tày để nằm im trong bọc, hoặc giả người đời có đủ lòng mề để bao dung cho những “anh hùng mạo nhận” hoặc những kẻ đánh cắp công lao thì thiết nghĩ, các anh-hùng-kẻ-cắp này cũng nên tìm đường lên núi mà ở ẩn như Giới Tử Thôi, dù cho so với nhân cách của ông thì họ còn chẳng đáng được gọi là người. Hoặc giả, nếu các “anh hùng” có đủ dũng khí để tự thiêu thì chắc là người đời cũng không đến nỗi hẹp hòi mà nỡ trách họ đã đốt đi một vài gánh củi.
Xem thêm: Khuất Nguyên và ngày mùng năm tháng năm
Trên đường đi trốn, có lần Trùng Nhĩ hết lương không có gì ăn, Giới Tử Thôi bèn cắt thịt đùi mình nấu cháo dâng cho Trùng Nhĩ. Trùng Nhĩ ứa nước mắt nói: “Ơn này biết bao giờ đền lại được!”. Giới Tử Thôi thưa: “Tôi chỉ mong công tử về được nước Tấn, ấy là trọn cái đạo thần tử của tôi, khi nào dám mong được đền ơn”.
Phiêu bạt khắp các nước chư hầu, cuối cùng Trùng Nhĩ và đám tòng vong đến nước Tần. Vua Tần mến tài của Trùng Nhĩ, bèn sai binh tướng hộ tống Trùng Nhĩ về nước Tấn và lập làm vua, hiệu là Tấn Văn công.
Tấn Văn công ban thưởng cho những người có công phục quốc, bọn tòng vong được xếp công đầu[1]. Nhà vua lại ban một tờ chiếu treo ở cửa thành, viết rằng nếu người nào có công lao mà chưa được thưởng thì cho phép tự nói ra.
Giới Tử Thôi nghĩ Tấn Văn công là người hiền, được lên ngôi vua là do ý trời chứ chẳng phải bởi ai giúp đỡ. Lại thấy bọn tòng vong có nhiều kẻ khoe công để lĩnh thưởng thì lấy làm khinh bỉ, không muốn ở lẫn với bọn ấy nên cáo ốm về nhà, yên phận nghèo khổ, đi khâu giày thuê lấy tiền nuôi mẹ già.

Láng giềng của Giới Tử Thôi biết chuyện, liền viết một bức thư dâng cho Tấn Văn công, kể rõ sự tình. Tấn Văn công đọc thư thì giật mình, sai người láng giềng đưa đường lên núi để tìm Giới Tử Thôi.
Tìm mấy ngày trời mà không thấy tông tích Giới Tử Thôi, Tấn Văn công bèn sai phóng hoả đốt rừng. “Ta nghe nói Tử Thôi là người chí hiếu, nếu ta đốt khu rừng này đi thì y tất phải cõng mẹ chạy ra” - vua nghĩ.
Lửa cháy 3 ngày mới tắt, nhưng Giới Tử Thôi nhất định không ra. Quân lính tìm được bộ xương 2 mẹ con Giới Tử Thôi ôm nhau chết dưới gốc cây liễu. Hôm ấy đương là tiết thanh minh mồng 3 tháng 3.
Tấn Văn công trông thấy đống xương thì động lòng ứa nước mắt, truyền đem chôn ở chân núi rồi lập miếu thờ. Người đời sau thương Giới Tử Thôi chết cháy, nên đến ngày mồng 3 tháng 3 không nỡ đốt lửa mà chỉ làm sẵn lương khô để ăn, gọi là tết Hàn thực, nghĩa là ngày hôm ấy cấm lửa, chỉ ăn đồ nguội. Vào tết Hàn thực, nhà nào cũng cắm cành liễu ngoài cửa để chiêu hồn Giới Tử Thôi, cũng có nhà làm cỗ và đốt giấy để cúng tế.
Câu chuyện về Giới Tử Thôi đã cho thấy hai năm đã rõ mười tết Hàn thực không phải là của người Việt Nam. Chính vì vậy nên nếu nhằm ngày này mà ai không được ăn bánh trôi Tàu thì cũng không việc gì phải xoắn, bởi dù gì thì ông Giới Tử Thôi cũng chẳng phải là người Việt Nam, chẳng có công lao gì đối với tổ tiên ta để đến nỗi ngày nay chúng ta phải cúng tế. Bánh trôi thì cũng là “Tàu” nốt chứ chẳng phải là của người Việt.
Tuy nhiên, từ câu chuyện của Giới Tử Thôi, hậu thế dù là Tây, Tàu hay Việt đều có thể tự rút ra cho mình một bài học sâu sắc về lòng tự trọng. Đâu đó trong cuộc sống ngày nay, thiên hạ vẫn thi thoảng bắt gặp những người thành tích chỉ bé bằng con kiến nhưng lại vẽ lên thành cả con voi để rồi đòi hỏi được khen thưởng thế này, thế nọ trong khi còn rất nhiều người có công với nước chưa được đãi ngộ và nhiều người khác ngày ngày hăng say lao động và cống hiến nhưng không hề đòi lấy một tấc công trạng. Ghê tởm hơn, có những kẻ vì hám danh, hám lợi đã không ngần ngại cướp đoạt công lao của người khác làm công lao của mình, mà gần đây nhất là một kẻ được phong danh hiệu Anh hùng nhưng sau đó bị phát hiện là cướp công của đồng đội[2] hoặc một số kẻ khác táng tận lương tâm kiếm tiền trên xương máu của các thương binh, liệt sĩ[3].
Lẽ đương nhiên, cái kim trong bọc lâu ngày thì cũng phải tòi ra. Nên thủ đoạn của những kẻ mạo nhận công lao hoặc cướp công người khác trước sau cũng bị phát giác và lên án, thậm chí trừng phạt. Tuy nhiên, ví thử cái kim có thể tự biến mình từ nhọn thành tày để nằm im trong bọc, hoặc giả người đời có đủ lòng mề để bao dung cho những “anh hùng mạo nhận” hoặc những kẻ đánh cắp công lao thì thiết nghĩ, các anh-hùng-kẻ-cắp này cũng nên tìm đường lên núi mà ở ẩn như Giới Tử Thôi, dù cho so với nhân cách của ông thì họ còn chẳng đáng được gọi là người. Hoặc giả, nếu các “anh hùng” có đủ dũng khí để tự thiêu thì chắc là người đời cũng không đến nỗi hẹp hòi mà nỡ trách họ đã đốt đi một vài gánh củi.
Xem thêm: Khuất Nguyên và ngày mùng năm tháng năm
-----
[1] Tấn Văn công chia những người có công phục quốc thành 3 hạng: một là những người tòng vong; hai là những người tống khoản; ba là những người nghênh hàng. Trong bọn tòng vong, người nào khuyên làm điều nhân nghĩa thì là công đầu; người nào bàn mưu lập kế thì là công thứ hai; người nào xông pha mũi tên hòn đạn thì là công thứ ba; còn những người chỉ có công theo hầu khó nhọc thì xếp cuối cùng.
[2] Tay này cùng họ với bà Chúa thơ Nôm, vốn là một viên quan đầu tỉnh, đã nghỉ hưu.
[3] Phiền các thím vào Google tìm giúp anh cái từ khoá “làm giả hồ sơ thương binh” hoặc “cậu Thuỷ” phát! Anh lười tìm quá!
[1] Tấn Văn công chia những người có công phục quốc thành 3 hạng: một là những người tòng vong; hai là những người tống khoản; ba là những người nghênh hàng. Trong bọn tòng vong, người nào khuyên làm điều nhân nghĩa thì là công đầu; người nào bàn mưu lập kế thì là công thứ hai; người nào xông pha mũi tên hòn đạn thì là công thứ ba; còn những người chỉ có công theo hầu khó nhọc thì xếp cuối cùng.
[2] Tay này cùng họ với bà Chúa thơ Nôm, vốn là một viên quan đầu tỉnh, đã nghỉ hưu.
[3] Phiền các thím vào Google tìm giúp anh cái từ khoá “làm giả hồ sơ thương binh” hoặc “cậu Thuỷ” phát! Anh lười tìm quá!
A Sol giờ lại phát ngôn như Nghị quyết ấy nhỉ??? Èo mịa ông bảo mấy tên như cậu Thủy nhịn ăn như Giới Tử Thôi để bày tỏ cái sự tự trọng thì chẳng khác nào bảo bà Phó Đoan vào chùa đi tu :-D :-D :-D
Trả lờiXóaLão Bồ nông láo quá đi mất! Thứ nhất, phải gọi là bà Phó, không thì bà ấy phật ý. Thứ nhì, bà ấy đã có nhiều đóng góp cho cái thể thao của nước nhà, lại bấm bụng thủ tiết với những 2 đời chồng, được vua Xiêm tặng Tiết hạnh khả phong. Hà cớ bà ấy không đi tu được? Nói dại chứ, cho bà ấy vào tu cùng chùa với Dâm Sư thì bà ấy lại chẳng mừng quá! :))
XóaTrong tuần này tổ dân phố sẽ tổ chức họp kiểm điểm lão lông rân Sô li tè vì tội nhồi nhét cho dân tềnh ăn cải thuốc sâu trừ bữa dẫn đến ngộ độc thực phẩm :v. Tóm lại tăng gia sản xuất nhiều như này, nhà Sô đã được Nhà nước tặng danh hiệu Lao động tiên tiến chửa?
Trả lờiXóaNhà chị không thích ăn cải thuốc sâu thì về mua bánh trôi Tàu mà ăn, rồi cũng dính chất bảo quản của Tàu thôi! Xoắn à? :))
XóaTại sao cái lão Tấn Văn công vô ơn bội nghĩa (ăn thịt của người ta rồi mà còn ko nhớ ơn, lại còn phải đợi nhắc) và hành xử ngờ u với ân nhân của mình như thế mà không thấy nhà Sô lên án là làm sao. Còn những kẻ có tính hám danh hám lợi chỉ là những nét điểm xuyết cho cuộc sống muôn màu hơn mà thôi. Ko có đức tính tốt đẹp đó thì làm sao chúng ta có được Hoa hậu có vòng một nhớn tự nhiên không chỉnh sửa và Nhà lá cải cách mạng :)))
Trả lờiXóaVòng một nhớn tự nhiên thì liên quan gì cái bọn hám danh hám lợi, cái nhà chị này? Thế chẳng nhẽ vòng một bơm tùm lum như chị thì không làm đề tài cho báo lá cải được phỏng? ;))
XóaTôi đâu có hám danh hám lợi, tôi chỉ hám tiền và đô la thôi. Vòng 1 nhớn tự nhiên không chỉnh sửa chả phải là một cái danh mà hotgirl nào cũng muốn vươn tới hay sao. Tỉ như vòng 1 của ngài chỉ như quả cam, thậm chí quả nhót nhưng lại cứ khai vống như là quả bưởi, chả phải là hám danh hay sao :))
XóaSao chị cứ phải ngậm tiết canh phun phì phì thế nhỉ? Hay chị nhầm nhọt sang chăn nuôi rồi, vòng một của ta sao lại như quả bưởi được? ;))
XóaThế là quả nhót à :)))
XóaThan ôi, sao nhà chị có thể mê muội đến mức nhầm chăn nuôi mới lị trồng trọt thế này! Để ta thỉnh Dâm Sư lên cho lời thanh hối để giác ngộ cho chị mới được! Chị muốn học môn nào trước, đấu súng, đấu gươm, hay đấu trận pháp? ;))
XóaThan ôi, ngài cứ chối quanh chối co như vậy thì tôi hiểu là cái vòng 1 nhớn tự nhiên ko chỉnh sửa của ngài đến quả nhót cũng không bằng, may chăng chỉ bằng cái ốc vít là cùng. Thế mà lúc nào cũng vỗ ngực khoe khoang về cái vòng 1 của mềnh. Thiết nghĩ nếu ngài nhát gan không làm được cái món cắn lưỡi thì cũng nên học theo ngài Thôi thiếc gì đấy, xách can xăng lên núi mà tự xử, may chăng còn giữ được cái danh hiệu "anh hùng có vòng 1 bé tự nhiên ko chỉnh sửa" :))
XóaDối trời lừa dân, gây thù kết oán, ta còn làm được, sá gì cái món cắn lưỡi này. Chị không tin thì đưa lưỡi của chị đây, ta cắn cho? ;)))
XóaNgài rất tốt nhưng tôi rất tiếc ;)). Tôi còn yêu đời lắm, ngài đi buôn hoa quả và ngắm gà khỏa thân 1 mềnh đê he he :))))))))
XóaHehe, vậy thì nhà chị cứ chuyên tâm với nghề đồng nát của chị đi. Để ta gọi Dâm Sư vào cắn lưỡi cho chị! Nhưng ta cần nói để nhà chị rõ, rằng là ngươi đang nhiều, ta chẳng việc gì phải bắt gà khoả thân cả. Chị phải nhận thức một cách đúng đắn như vậy thì hành động mới không sai lầm được! :))
XóaVầng, người thì nhiều, nhưng người mà động tí ngài lại lôi ra làm bùa hộ mệnh thì chỉ có 1 thoai. Cứ từ đó mà suy ra thì ta hiểu là cái người thế mạng gà khỏa thân cho ngài ngắm là ai rồi :)))
XóaTóm lại là cả anh Sô cả chị Nát nên đồng sáng lập hội ngắm gà khỏa thân rồi đăng ký offline buổi là ra vấn đề ngay, sao phải xoắn thế????
XóaÝ này quá hay! Vậy ta và chị Nát sẽ tổ chức một bữa khỏa thân offline, rồi mời ông đến chứng kiến và quay phim nhá? :)))
XóaNgài Bồ với ngài Sô muốn bảo vệ môi trường hay quay phim chộp ảnh gì thì tùy. Có mời ta đến oánh chén gà khỏa thân thì mời, chứ ngắm thì ta ko có nhu cầu
XóaỞ đâu ra gà khỏa thân mà chị đòi oánh chén? Chị sẽ phải làm "gà" chứ còn ai vào đây nữa! ;))
XóaNghĩa là gà ngắm người khỏa thân í hả, eo ơi khiếp :)))
XóaChị tỉnh lại đi! Gà khỏa thân ngắm người, chứ không phải là gà ngắm người khỏa thân! :)))
XóaVẫn không hiểu :)), nhà Sô làm gà khỏa thân mẫu 1 lần coi xem có dễ hiểu không nào :)))
XóaChết thật! Đến cái việc đơn giản thế mà chị làm cũng không được thì làm sao chị đi buôn đồng nát được? Chẳng phải mỗi ngày chị đều la cà khắp phố phường để hỏi mua lông gà đó ư? Lúc người ta nhổ lông gà để bán cho chị, không phải là chị đã tận mắt nhìn thấy cả con gà trần nhồng nhỗng đấy còn gì? ;))
XóaBuôn đồng nát thì bao giờ ta cũng được mục sở thị chứ ko phải nghe giải thích lằng bà nhằng thế này. Ngài chả bảo phải có trực quan sinh động rồi mới đi đến tư duy trừu tượng đó hay sao. Tóm lại cái việc đơn giản ý ngài chắc cũng làm cả tỉ lần rồi, làm thêm một lần nữa thì cũng có mất gì của bọ :))).
XóaChính vì ta làm cả tỉ lần rồi nên bây giờ ta chán chẳng buồn làm nữa! Còn chị muốn trở thành người đồng nát của nhân dân thì phải tập mà làm đi. Đồng nát trong thời đại mới là không những chỉ biết mua lông gà mà còn phải biết vặt lông gà và diện những bộ cánh bắt mắt của gà khoả thân nữa! :))
XóaBây giờ tôi mới thấy là mềnh đánh giá quá thấp ngài, ngài Sô ạ. Tôi tưởng ngài chỉ biết trồng cải và khoe hàng, không ngờ lại thành thạo cả cái việc vặt lông gà và am hiểu cả thời trang của gà khỏa thân nữa. Xin nhận của tại hạ 1 lạy :)))
Xóa